İstidrâk etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
İstidrâk etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

23 Temmuz 2015 Perşembe

İstidrâk, İdmac

Edebî Sanatlar 
Anlama Dayalı Söz Sanatı
İstidrâk


İstidrâk sözcük anlamı: Yetişme, erişme, nail olmadır. Gr: Bir kelimeyi, evvelki sözden neş'et eden bir tevehhümü kaldırmak için kullanmak.
İstidrâk edebiyat terimi anlamı: Över gibi görünerek yerme, yerer gibi görünerek övme mantığına göre oluşturulan bir edebi sanattır. Edebiyatta ve hitabette kullanılır. Yermeyi ve övmeyi güçlendirmeye yarar. Divan edebiyatında, istidrâk sanatını Nef'i sıklıkla kullanmıştır.
İstidrâkAnlamla ilgili sanatlardandır. Över gibi görünerek yerme ve yerer gibi görünerek övmek.
1. Övme yoluyla yerme: Eskiler te'küdü'z-zemm bi-mâ yüşebbihü'l medh derlerdir. Kişi övmeye benzer sözlerle, kuvvetle yerilir:
Öyle nâzik ki eğer şapkalı bir kunduracı
Evine gelse eder tâ kapudan istikbâl
Ziyâ Paşa
(Öyle nazik ki eğer şapkalı bir kunduracı evine gelse, onu tâ kapıdan karşılar.)
Şair burada sözünü ettiği kişiyi över gibi görünüyor, ancak onu yermektedir.

Paylaşmak güzeldir.