Edebî Sanatlar
Lafızla
(sözle) İlgili Söz Sanatı
İştikak (Türetme)
Aynı kelime köklerinden türeyen sözcükleri aynı beyitte
kullanma sanatına iştikak diğer bir
adıyla türetme denir.
İştikak sanatı Arapça sözcüklerle yapılır.
İştikak Sanatına Örnekler:
Ey beni lutfuyla yoktan var eden
Rabb-i gafûr
Mağfiret kıl eyledikte azm-i
iklîm-i bekâ
Enderunlu Vâsıf
(Ey beni iyiliğiyle, rahmetiyle yoktan var eden, bağışlayıcı
merhametli Allah, sonsuzluk dünyasına, ahirete gittiğimizde bizi bağışla, bize
merhamet et)
Burada “gafûr” ve “mağfiret”, Arapça dilbilgisi kurallarına
göre aynı kökten türemiş iki sözcüktür.
Karşısında nice erbâb-ı denaât
titrer
Hâkim-i mahkeme-i hükm-i cezâdır
kalemim.
Yukarıdaki beyitte “hakim”, “mahkeme” ve “hüküm” sözcükleri
aynı kökten türediğinden iştikak sanatı vardır.
Ey beni lutfuyla yoktan var eden
Rabb-i gafûr,
Mağfiret kıl eyledikte azm-i
iklîm-i bekâ.
Enderunlu Vâsıf