İtnâb

Edebî Sanatlar 

İtnâb (Sözü uzatmak)

Belâğat, sözün yerinde (fesâhat kurallarına uygun olarak) ve zamanında (muktezây-ı hâle uygun) söylenmesidir. Belâğat ilmi; meânî, beyân ve bedî’ olmak üzere üç temel edebî sanata sahiptir.Bunlardan;
Meânî, sözün yerinde kullanılmasını, muhatabın haline uygun söylenmesini sağlar.

Beyân, mânânın farklı uslûplarla, çeşitli yollarla ifade edilmesidir.

Bedî’ ise, lafız ve mânâyı güzelleştirme usûl ve kaidelerinden bahseden ilim dalıdır.

Meânî; sözün yerinde kullanılması ile ilgili bir ilim dalıdır. Îcâz, musâvât ve itnâb, bu ilim dalı içerisinde yer alan edebî sanatlardandır.

1.      Az kelimelerle çok mânâlar ifade etme uslûbuna îcâz denmektedir.

2.      Cümlede lafızlarla anlamlar eşit miktarda yer alıyorsa bu tür ifadelere, musâvât denir ki genelde halkın konuşması bu tarzdadır.

3.      Eğer bir maksad, alışılagelmiş şeklin dışında daha çok lafızlarla anlatılıyorsa bu ifade biçimine de itnâb denir

Bir ibarenin uzunluk ve kısalığını belirlemenin ölçütü, günlük dildir. Sözün muktezâyı hâl (= sözün gereği)e uygun olarak ifade edilmiş olup olmaması da bu konuda esas alınan ikinci derecede başka bir ölçüttür.