İştikrar

Edebî Sanatlar 

İştikrar

İştikrar sözle ilgili sanatlardandır. Aynı kökten türeyen veya aynı köke bağlı harflerin benzerliğinden dolayı aynı kökten türemiş gibi görünen seslerin birarada kullanılmasına denir.

Örnek: 

Kılmagıl muhkem gönül dünyaya akd-i irtibât
Sen bir avâre müsafirsen bu vîrân ribât
Fuzûlî 

Ribât ve irtibât aynı kökten gelir. 

http://www.milliyet.com.tr/ozel/edebiyat/sozluk/index.html

İstidrad

Edebî Sanatlar 

İstidrad

İstidrad uygun bir yerde konu dışında bir şey anlatmak. Konuya açıklık getirmek, okuyucunun veya dinleyicinin istifadesini sağlamak için bu yola başvurulur. Bu tür ara girişler "İstidrad" başlığı ile yazılır, bitiş yeri ayrıca belirtilirdi.

Sonra bu yöntem bırakıldı, başlık koymadan açıklama yapıp "Sadede gelelim" sözüyle asıl konuya dönülmeye başlandı.

Zamanımızda istidradlar kısa olmak kaydıyla parantez veya iki çizgi arasında yapılır. 

http://www.milliyet.com.tr/ozel/edebiyat/sozluk/index.html

İlmam

Edebî Sanatlar 

İlmam

İlmam bir şairin, başka bir şairin şiirini biraz değiştirerek sahiplenmesi.

Örnek:

Şâdî-i vuslat niçin tahammîl-i nâz eyler bana
Rind-i şâdî-düşmenim ben gam niyâz eyler bana

Nâil-î Kadîm

Tiğ-ı istisnâ çekip gamzen ne nâr eyler bana
Afet-i aşkın kazâ arz-ı niyâz eyler bana

Namık Kemal

http://www.milliyet.com.tr/ozel/edebiyat/sozluk/index.html

İbham

Edebî Sanatlar 

İbham

İbham bir edebi eserde isteyerek ve bilinçli olarak yapılan kapalılıktır. Sanatçı, sözün anlamını hemen anlaşılmayacak şekilde kapalı tutarak, okuyucusunu düşündürmeyi amaçlar. Sanatçının istemeden, bilinçsiz olarak yaptığı kapalılığa ise "te’kid" adı verilir. Örnek:

Nasıl istersen öyle dinle, bakın:
Dalların zirvesindeyiz ancak
Yarı yoldan ziyade yerden uzak
Yarı yoldan ziyade mâha yakın

Ahmed Haşim 

http://www.milliyet.com.tr/ozel/edebiyat/sozluk/index.html