Dilbilgisi

I. Dil Bilim

• Dil nedir?
• Dilin doğuşu
• Dilin özellikleri
• Kaç türlü dil vardır?
• Bildirişim
• Özel diller
• Anadili nedir?
• Konuşma dili-yazı dili
• Dil-Kültür ilişkisi
• Dil değişmesi-dil yozlaşması-dilin ölümü
• Türkçenin dünya dilleri arasındaki yeri
• Dilbilimin kolları

II. Dilbilgisi

• Ses Bilgisi
• Türklerin tarih boyunca kullandığı alfabeler
• Biçim Bilgisi
• Sözcük Türleri
• Anlam bakımından sözcükler
• Sözcükler arasında anlam ilişkileri
• Kelime grupları
• Cümle, cümle çeşitleri
• Paragraf
• Metin Bilgisi
• Söylem
• Noktalama işaretleri
• Yazım Kuralları
• Anlatım türleri ve özellikleri
• Anlatım bozuklukları

*

Bağlantılar:
Dil bilimi ve dilbilgisi terimleri sözlüğü
Türk Dil Bilgisinin kaynakları
Dilbilimine giriş (Hristo Fotiyadis)

Anlatım Türleri ve Özellikleri

Anlatım Biçimleri

Çeşitli amaçlara yönelik olarak gerçekleştirilen anlatımın etkileyici olması için çeşitli yöntemlere başvurulur.İşte,anlatımı gerçekleştirirken başvurulan bu yöntemlere “anlatım biçimleri” diyoruz.

    Anlatım biçimlerini şöyle sıralayabiliriz:

1)Açıklayıcı Anlatım,

2)Öyküleyici Anlatım (Hikaye Etme)

3)Betimleyici Anlatım (Tasvir Etme)

4)Tartışmacı Anlatım

Söylem

Söylem

1.      Söyleyiş, söyleniş, sesletim, telaffuz.

2.      İfade, kalıplaşmış, klişeleşmiş söz.

3.      Bir veya birçok cümleden oluşan, başı ve sonu olan bildiri, tez.

*

SÖYLEM ANALİZİ

Cansu Arslan

Söylem Nedir?

• Bir iletinin tüm boyutlarını, sadece iletinin içeriğini değil;
 – Onu dile getireni (kim söylüyor?)
 – Otoritesini (neye dayanarak? )
 – Dinleyiciyi (kime söylüyor? )
– Amacını (söyleyenler söyledikleri ile neyi başarmak istiyor? ) kapsar.

Metin bilgisi

Metin bilgisi

Metin, başı ve sonu ile kapalı bir yapı oluşturan göstergelerin art arda geldiği anlamlı yapıdır.^[1]  

Birbirini izleyen, sıralı ve anlamlı bütünler oluşturan cümleler dizisidir. Bu diziliş rastlantısal bir durum olmayıp aksine yazar tarafından bilinçli olarak belli bir mantık sırasına göre yapılmıştır.^[1]

Türkçede kullanılan metin kavramı, Arapça metn kökünden türemiştir. 

Günümüzde, "metin" kelimesinin karşılığı olarak "söylem" kelimesi de kullanılmaktadır. 

1990'lı yılların başında her iki kelime arasında kesin bir ayrım yapılmadı ve bu iki kavram birlikte kullanılmaya başlandı.^[2] Fakat kimi dilbilimciler tarafından "metin" ve "söylem"i farklı manalarda kullanmaktadır.

Yazılı metinlerin temel nitelikleri mevcuttur. Bunlar: 

• metinsellik, 
• bağdaşıklık, 
• tutarlılık, 
• niyetlilik, 
• kabul edilebilirlik, 
• bilgilendiricilik, 
• konumlama ve 
• metinlerarasılıktır.