 |
| Perşembenin Gelişi sohbetleri devam ediyor. Erdoğan Teke- Hüseyin Yıldız ve Sabahattin Gencal *** |
Kanun No.: 2709
Kabul Tarihi: 7.11.1982
BAŞLANGIÇ
(Değişik: 23/7/1995-4121/1 md.)
Türk Vatanı ve Milletinin
Ø ebedi varlığını ve
Ø Yüce Türk Devletinin bölünmez bütünlüğünü
belirleyen bu Anayasa,
Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu, ölümsüz önder ve
eşsiz kahraman Atatürk’ün belirlediği
Ø milliyetçilik anlayışı ve
Ø O’nun inkılâp ve ilkeleri doğrultusunda;
Dünya milletleri ailesinin eşit haklara sahip şerefli
bir üyesi olarak, Türkiye Cumhuriyetinin
Ø ebedi varlığı,
Ø refahı,
Ø maddî ve manevî mutluluğu ile
Ø çağdaş medeniyet düzeyine
ulaşma azmi yönünde;
Ø Millet iradesinin mutlak
üstünlüğü,
Ø egemenliğin kayıtsız şartsız
Türk Milletine ait olduğu ve
Ø bunu millet adına kullanmaya
yetkili kılınan hiçbir kişi ve kuruluşun,
Ø bu Anayasada gösterilen
hürriyetçi demokrasi ve bunun icaplarıyla belirlenmiş hukuk düzeni dışına
çıkamayacağı;
Kuvvetler ayrımının,
Ø Devlet organları arasında
üstünlük sıralaması anlamına gelmeyip,
Ø belli Devlet yetki ve görevlerinin
kullanılmasından ibaret ve
Ø bununla sınırlı medenî bir
işbölümü ve işbirliği olduğu ve
Ø üstünlüğün ancak Anayasa ve
kanunlarda bulunduğu; (Değişik:
3/10/2001-4709/1 md.)
Hiçbir faaliyetin
Ø Türk millî
menfaatlerinin,
Ø Türk varlığının,
Ø Devleti ve ülkesiyle
bölünmezliği esasının,
Ø Türklüğün tarihî
ve manevî değerlerinin,
Ø Atatürk
milliyetçiliği, ilke ve inkılâpları ve
Ø medeniyetçiliğinin
karşısında korunma göremeyeceği ve
Ø lâiklik ilkesinin
gereği olarak kutsal din duygularının, Devlet işlerine ve politikaya kesinlikle
karıştırılamayacağı;
Her Türk vatandaşının bu Anayasadaki temel hak ve
hürriyetlerden eşitlik ve sosyal adalet gereklerince yararlanarak
Ø millî kültür,
Ø medeniyet ve
Ø hukuk düzeni içinde
Ø onurlu bir hayat sürdürme ve
Ø maddî ve manevî varlığını bu yönde geliştirme hak
ve yetkisine doğuştan sahip olduğu;
Topluca Türk vatandaşlarının
Ø millî gurur ve iftiharlarda,
Ø millî sevinç ve kederlerde,
Ø millî varlığa karşı hak ve ödevlerde,
Ø nimet ve külfetlerde ve
Ø millet hayatının her türlü tecellisinde ortak
olduğu,
Ø birbirinin hak ve hürriyetlerine kesin saygı,
Ø karşılıklı içten sevgi ve
Ø kardeşlik duygularıyla ve
Ø “Yurtta sulh, cihanda sulh” arzu ve inancı
içinde,
Ø huzurlu bir hayat talebine hakları bulunduğu;
Ø FİKİR, İNANÇ VE KARARIYLA anlaşılmak,
Ø sözüne ve ruhuna bu yönde saygı ve
Ø mutlak sadakatle yorumlanıp uygulanmak üzere,
TÜRK MİLLETİ TARAFINDAN,
demokrasiye
âşık Türk evlatlarının vatan ve millet sevgisine emanet ve tevdi olunur.
BİRİNCİ KISIM
Genel Esaslar
I. Devletin şekli
MADDE 1- Türkiye Devleti bir
Cumhuriyettir.
II. Cumhuriyetin nitelikleri
MADDE 2- Türkiye Cumhuriyeti,
Ø toplumun huzuru,
Ø millî dayanışma ve
Ø adalet anlayışı içinde,
Ø insan haklarına saygılı,
Ø Atatürk milliyetçiliğine bağlı,
Ø başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan,
Ø demokratik,
Ø lâik ve
Ø sosyal
Ø bir hukuk Devletidir.
III. Devletin bütünlüğü, resmî dili, bayrağı, millî marşı ve başkenti
MADDE 3- Türkiye Devleti,
Ø ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür.
Ø Dili Türkçedir.
Ø Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay
yıldızlı al bayraktır.
Ø Millî marşı “İstiklal Marşı”dır.
Ø Başkenti Ankara’dır.
IV. Değiştirilemeyecek hükümler
MADDE 4- Anayasanın
1 inci maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile, 2
nci maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3 üncü maddesi hükümleri
değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.
V. Devletin temel amaç ve görevleri
MADDE 5- Devletin temel amaç ve görevleri,
Ø Türk milletinin bağımsızlığını ve bütünlüğünü,
Ø ülkenin bölünmezliğini,
Ø Cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak,
Ø kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu
sağlamak;
Ø kişinin temel hak ve hürriyetlerini,
Ø sosyal hukuk devleti ve
Ø adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan
Ø siyasal,
Ø ekonomik ve
Ø sosyal engelleri kaldırmaya,
Ø insanın maddî ve manevî varlığının gelişmesi için
gerekli şartları hazırlamaya çalışmaktır.
VI. Egemenlik
MADDE 6- Egemenlik, kayıtsız şartsız Milletindir.
Türk Milleti, egemenliğini,
Ø Anayasanın koyduğu esaslara göre,
Ø yetkili organları eliyle kullanır.
Egemenliğin kullanılması, hiçbir surette
Ø hiçbir kişiye,
Ø zümreye veya
Ø sınıfa bırakılamaz.
Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan
bir Devlet yetkisi kullanamaz.
VII. Yasama yetkisi
MADDE 7- Yasama
yetkisi Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisinindir. Bu yetki
devredilemez.
VIII. Yürütme yetkisi ve görevi
MADDE 8- (Değişik: 16/4/2017-6771/16 md.) Yürütme
yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı tarafından,
Ø Anayasaya ve
Ø kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine
getirilir.
IX. Yargı yetkisi
MADDE 9- (Değişik: 16/4/2017-6771/1 md.) Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız
mahkemelerce kullanılır.
X. Kanun önünde eşitlik
MADDE 10- Herkes,
Ø dil,
Ø ırk,
Ø renk,
Ø cinsiyet,
Ø siyasî düşünce,
Ø felsefî inanç,
Ø din,
Ø mezhep ve benzeri
sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.
(Ek fıkra: 7/5/2004-5170/1 md.) Kadınlar
ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini
sağlamakla yükümlüdür. (Ek cümle:
12/9/2010-5982/1 md.) Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı
olarak yorumlanamaz.
(Ek fıkra: 12/9/2010-5982/1 md.) Çocuklar,
yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve
gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz.
Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz
tanınamaz.
Devlet organları ve idare makamları bütün
işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek
zorundadırlar.
XI. Anayasanın bağlayıcılığı ve üstünlüğü
MADDE 11- Anayasa hükümleri,
Ø yasama,
Ø yürütme ve
Ø yargı organlarını,
Ø idare makamlarını ve
Ø diğer kuruluş ve kişileri
bağlayan temel hukuk kurallarıdır.
Kanunlar Anayasaya aykırı olamaz.
İKİNCİ KISIM
Temel Haklar ve Ödevler
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
I. Temel hak ve hürriyetlerin niteliği
MADDE 12- Herkes,
Ø kişiliğine bağlı,
Ø dokunulmaz,
Ø devredilmez,
Ø vazgeçilmez
temel hak ve hürriyetlere sahiptir.
Temel hak ve hürriyetler, kişinin topluma, ailesine
ve diğer kişilere karşı ödev ve sorumluluklarını da ihtiva eder.