Hırslı İken Satranç Oynanamaz

 

Satranç oynamayı bilir misiniz? En azından satranç oyununun önemini duymuşsunuzdur. Bu strateji oyununu, Erzurum Yavuz Selim İlköğretmen Okulu’nda (1959’da) rahmetli fenbilgisi öğretmenim Sabri Baltacı öğretmişti bana.

Öğretmenliğim ve yöneticiliğim sırasında öğrencilerimizin de satranç öğrenmelerine vesile olmaya çalıştık. Torunlarıma da satrancı öğrettim. Onların karşılaşmalarını izlerken nasıl mutlandığımı tarif edemem.

Zaman aktı da aktı derken Şükrolsun 80’i gördük. Derken unutkanlık başladı, öğrenme yeteneğimiz de azalmaya başladı. Bu kez de satranç öğrettiğim torunum 25’lik bir delikanlı olarak bana satrancı tavsiye etti. Hatta bilgisayarıma yükledi.

İlk iki oyunda yenildim. Üçüncü oyunda yendim. Dördüncü oyunumun sonlarında yanıma gelen oğlumun galibiyetimi görmesiyle “süper!” demesi bir oldu. Tabii böyle durumlar hoşuna gider insanın. Bir kez daha oynadım. Tabii gün aşırı oyunlardan söz ediyorum. Yoksa her an oynuyor değilim. Bu kez de çok rahat yendim mi? İşte o zaman galiba biraz havalandım. Ekranda birçok kişi var istediğini seç diyor. Ben seçmem karşıma kimi çıkarırsalar çıkarsınlar, demeye başladım. İçimden değil ha. Sesli sesli söylüyorum, oğlumun da gururlanmasına neden oldum.

Dün akşam, iftar vaktine az kaldı. Biraz oyalanayım, dedim. Karşıma CEO bilmem kim’i çıkardılar. CEO’nun ne olduğunu bilmiyorum ki? Kim olursa olsun diye başladık; ama baktım ki işler sarpa sarıyor. Ne oluyoruz falan derken ederken hemen bir levha düşüyor: Oyun bitti. İzahatlarda da “Bir fırsat kaçırdın.” diye yazıyor. Analiz kısmı var. Eksiklikleri, yanlışlıkları bildiriyor. Ama yeni bir hesap açacaksın da, abone olacaksın da... Daha işim yok mu?  Bu mağlubiyeti iftar vaktinde oynamama verdim. Sen görürsün, dedim içimden vee sabah sabah karşılıklı yerimizi aldık...

Ne yazık ki yine kolumuz kanadımız indi. Öyle havalanırsan böyle olur işte. “Mağrur olama Sabahattin Senden büyük CEO var.” demedim yine. Nedense ben yenilgiye alışık değilim. Briç oynamayı da Bursa Eğitim Enstitüsü’nde rahmetli hocam Yusuf Ziya Sevinç öğretmişti bana. Bu iki oyunu bilenlere diğer oyunlar çok çok hafif kalır. Onun için diğer oyunlardan zevk alamam. Öyle ya, karşında dişli bir rakip olacak ki oyun zevk versin. Bu sözümüzden satranç ve briçten çok anladığım gibi bir mana çıkmasın. Eh işte, amatörlerle oynayabiliyorduk. Zamanla unuttuk anlaşılan; CEO bile yendi beni. Ben yenileceğimi anladığım oyuna girmezdim. Ama şimdi hırs yaptım. CEO’da olsa bilmem ne de olsa bu yapay zekâyı devireceğim. Daha sonra da varsa yakınlarda satranç kulüpleri onlara yazılacağım. Dedim ya hırs yaptım.

Siz yine de, ne yaparsanız yapın; ama hırs yapmayın. Tanıdıklarınıza, özellikle siyasetçilere de keskin sirkenin küpüne zarar vereceğini hatırlatıverin lütfen.

Sabahattin Gencal

Çekmeköy-İstanbul, 02. 04. 2023

İftar Vaktinde de Demokrasi Üzerinde Konuştuk

 

Sohbet Grubu İftar Sofrasında
Ahmet Gencal, Hüseyin Yıldız, Ahmet Meral,
Sabahattin Gencal, Erdoğan Teke, Fehmi Bilâloğlu
Çekmeköy- 29. 03. 2023
******

Sohbet arkadaşımız Erdoğan Teke Bey, Allah (cc) kendisinden razı olsun sohbet grubu arkadaşlarına yani bizlere bugün yani 29. 03. 2023 Çarşamba günü iftar verdi. İftar soframız da arkadaşlığımız gibi mükemmeldi. Ya, iftardan önceki sohbetimiz? Nasıl diyelim? Hani derler ya Cumhuriyetimizi demokrasiyle taçlandıralım. Biz de İftarımızı sohbetle taçlandırdık. Sohbetimizin konusu demokrasiydi.

Moderatörümüz Hüseyin Yıldız Bey, “Her sistem kendi insanını doğurur.” diye başladı söze. Bu sözü elbette doğrudur. Bu sözden başka doğrular da çıkarabilir miyiz? Elbette, sözü ters çeviririz: İnsanlar da kendi sistemini oluşturur. Yaygın bir söz değil mi? “Her toplum layık olduğu biçimde yönetilir.” Onun için hepimiz öğreneceğiz, gelişeceğiz. Peki, nereden başlayacağız?

Rousseau’nun Demokrasi İle İlgili Sözlerine Bir Analiz

 

Jean Jack Rousseau Toplum Sözleşmesi (1) adlı kitabında “Gerçek bir demokrasi için Tanrı’lardan oluşan bir halk gereklidir” görüşüne yer veriyor.

Yazar acaba bu sözleriyle neyi anlatmaya çalışıyor?

Kusursuz bir demokrasinin olamayacağını mı ifade etmek istiyor?

Genelde halkın ahlaki seviyesinin düşüklüğünü ima ederek bir halk eleştirisi mi yapıyor?

“Erdemli bir yönetim için erdemli bir halk”  gerekir mi diyor?

(Burada ister istemez ünlü İslam düşünürü Farabi’nin erdemli kent özlemi ‘Medine-i Fazıla’sını hatırlıyoruz. (2))

Demokrasi Üzerine

 

 Bugün yapay zekâ GTP’ye  demokrasi üzerine birkaç soru sorduk. Hissiyat karıştırmadan çok kısa, öz ve net cevaplar verdi. Bu cevapları okuyucularımızla paylaşmanın yararlı olduğunu düşünüyorum. Çünkü günümüzde düşüncelere hissiyat karıştırıyor. O kadar ki düşünceler sulanıyor. O bakımdan yapay zekâ ile konuşmamız objektif olarak akıl yürütme ve düşünce üretmek için küçük de olsa bir örnek olabilir. Ayrıca, demokrasi üzerine kafa yormak zorunda olduğumuz unutulmamalı. Bilinçli, sorumlu bir yurttaş olmamız için daima kendimizi geliştirmeliyiz.

Sabahattin Gencal, 

Çekmeköy-İstanbul, 27. 03. 2023

Sevgili ChatGPT,

Demokrasi nedir?

Cevap verirseniz memnun olurum.

Saygı ve sevgilerimle.

Sabahattin Gencal, 27. 03. 2023

*

Merhaba Sabahattin Gencal,

Demokrasi, genellikle halkın yönetimi anlamına gelir. Bu sistemde, devletin yönetimine katılmak için herkesin eşit haklara sahip olduğu kabul edilir ve kararlar halkın çoğunluğunun oylarıyla alınır. Demokratik sistemler, genellikle özgürlük, adalet ve eşitlik gibi değerlere dayanır.

Demokrasi, seçimlerle belirlenmiş bir temsil sistemi de içerebilir. Seçmenler, belirli bir dönem için seçilmiş olan temsilcilerini seçerler ve bu temsilciler halkın adına kararlar alırlar. Bu sistemde, vatandaşların oy kullanma haklarına ve seçimlere katılımına önem verilir.

Demokrasi, farklı ülkelerde farklı şekillerde uygulanabilir. Ancak temel prensipleri arasında halkın katılımı, çoğunluk kararları ve özgürlüklerin korunması gibi unsurlar yer alır.

Umarım bu cevap sizin için yararlı olmuştur. Başka bir sorunuz olursa her zaman buradayım. Saygı ve sevgilerimle.

*