“Hâkimiyet Kayıtsız-Şartsız
Milletindir” prensibi bizim Cumhuriyetimizin temelini teşkil eder. Bu, millî
iradenin bir ürünüdür. Millî irade üstünlüğü veya millî egemenlik prensibi
çağdaş devletin temel dayanağıdır. Böylece, tebaadan vatandaşlığa geçilmekte;
halk, millet olmakta ve devlet, milletin devleti haline gelmektedir. Millî
egemenliğin üstünlüğü, günümüz dünyasında, hem siyasî anlamda devletin
varlığının, hem de devletin yönetiminin, siyasî iktidarların meşruiyetinin
temel kaynağıdır. Türkiye Cumhuriyeti, milletin üzerindeki her türlü vesayeti,
şahıs ve zümre hâkimiyetini ortadan kaldırıp milleti kendi kaderinin sahibi
kılarak, milletle devleti kucaklaştırmakla kalmamış, milletin ve devletin çok
daha güçlü ve kendinden emin bir hale gelmesini de sağlamıştır.
Demokrasi, halkın tercih olarak ifade
ettiği istekleri ile yönetime yön verdiği rejimdir. Esasında, bir ülkenin
halkı, hürriyet, adalet, güvenlik ve refah ister. Bunlar halkın temel
talepleridir. Halkın talepleri hak talepleridir. Bu haklar da Türkiye’nin
Anayasa ve kanunlarında tanınmış ve devletin teminatı, koruması altına alınmış,
aynı zamanda evrensel nitelik taşıyan haklardır. İnsanların sadece insan
olmaktan dolayı sahip olmaları gereken temel siyasal, ekonomik ve sosyal hak ve
hürriyetler, çağımızda, evrensel düzeyde yol gösterici ilkeler olarak,
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Beyannamesi, Avrupa İnsan Hakları
Konvensiyonu, Helsinki Şartı, Paris Şartı gibi uluslararası sözleşmelerde
ifadesini bulmuştur.
Türkiye, bir açık toplumdur; vicdan,
düşünce, ifade ve ibadet özgürlükleri, basın özgürlüğü esas itibarıyla
yerleşmiştir. Türkiye’de yaşayan herkes birinci sınıf vatandaştır; kanun ve
devlet önünde eşittir, aynı hak ve hürriyetlere sahiptir. Doğulusuyla
Batılısıyla, Kuzeylisiyle Güneylisiyle; Türkiye’de yaşayan herkes, bir arada
yaşama bilinciyle, tarihten gelen beraberlikle, devlete ve vatana eşit şekilde
sahiptirler. Ayrıca, kederde ve kıvançta ortaktırlar. Ülkenin ve milletin
yalnız geçmişine değil, geleceğine de sahiptirler. Bir toplumu millet yapan da
işte bu değerlerdir
Süleyman DEMİREL
T.C. Cumhurbaşkanı
(Milli Egemenlik ve Demokrasi
Kurultayı Açış Konuşmasından, TBMM 75.Yılı, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu
Yayınları No: 77, TBMM – Ankara, 20 -21 Nisan 1995)