Buna “yükleminin türüne göre” de denebilir. Çünkü cümleyi yüklemine göre incelerken yüklemi oluşturan sözcüklerin türüne bakılır.
1. Fiil (Eylem) Cümlesi
Yüklem durumunda bulunan söz, çekimlenmiş bir fiilse, cümle fiil cümlesidir.
“Salondaki konuşmacıyı dinledi.”
cümlesinde “dinledi” yüklemdir. Bu yüklem “dinlemek” fiilinin bilinen geçmiş zamanda çekimlenmesiyle oluştuğundan, cümle, yüklemine göre fiil cümlesi olur.
“Kardeşim hasta oldu.”
“Bu işi bugün yapabilirim.”
“Geziye gitmekten vazgeçti.”
cümlelerindeki yüklemler de fiil olduğundan bu cümleler eylem cümlesidir.
2. İsim (Ad) Cümlesi
Yüklem çekimli bir fiil değilse, ister isimden ister edattan, isterse fiilimsiden oluşsun isim cümlesi sayılır. Bu cümleleri, adına aldanıp sadece ismin yüklem olduğu cümleler olarak anlamamak gerekir
“Bugün hava güzel.”
cümlesinde yüklem “güzel” sözcüğüdür. Bu sözcük ek eylem alarak yüklem olmuş bir isimdir. Yani fiil değildir. Öyleyse bu cümle isim cümlesidir.
“Onun birçok kitabı var.”
“Bu soru zor değil.”
“Dün akşam deniz kenarındaydık.”
“Bütün öğrenciler okulun bahçesinde.”
“Burası eski bir okuldur.”
http://www.turkceogretmeniyim.net/index.php%3Foption%3Dcom_content%26view%3Darticle%26id%3D38%26Itemid%3D166
**************************************************************************